O’zbekiston Respublikasidagi xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarning umumiy ko’rinishi

• 16 02 2023

O‘zbekiston Respublikasi hududidagi xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarga quyidagi shartlarga javob beradigan korxonalar kiradi:

– korxona ustav kapitalining hajmi 400 million so‘mdan kam bo‘lmasligi;

– xorijiy investitsiyalar ulushi korxona ustav kapitalining kamida 15 foizini tashkil etadi.

O‘zbekiston Respublikasi hududida yuqorida ko‘rsatilgan belgilarsiz tashkil etilgan korxonalar xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarga nisbatan tatbiq etilmaydi.

Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalar har qanday tashkiliy-huquqiy shaklda, xususan, MChJ, OAJ, YoAJ shaklida tuzilishi mumkin.

O’zbekiston Respublikasida tashkiliy-huquqiy shakldagi korxonalar – Mas’uliyati cheklangan jamiyat (MChJ) asosan ro’yxatga olinadi, chunki bu tashkiliy-huquqiy shakl O’zbekiston Respublikasida tadbirkorlik faoliyatini yuritish uchun qulayroq hisoblanadi.

Xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalar O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi huzuridagi Davlat xizmatlari markazida davlat ro‘yxatidan o‘tkaziladi.

O‘zbekiston Respublikasida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish uchun ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organga ariza bilan birga quyidagi hujjatlar taqdim etiladi:

belgilangan tartibda davlat tilidagi ta’sis hujjatlarining 1 dona asl nusxasi;

Davlat bojining belgilangan miqdori to’langanligini tasdiqlovchi bank to’lov hujjati;

yuridik shaxsning xorijiy muassis tomonidan uning vakolatli shaxsiga berilgan, qonuniylashtirilgan yoki belgilangan tartibda apostil qoʻyilgan ishonchnoma davlat tiliga tarjima qilingan holda;

Ta’sischining pasporti nusxasi, agar u jismoniy shaxs bo’lsa, hujjat davlat tiliga tarjimasi bilan taqdim etilishi kerak.

Korxonalarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazish uchun shaxsan murojaat qilganda 10 BRF (2 230 000 so‘m), elektron shaklda murojaat qilganda 5 BRV (1 115 000 so‘m) miqdorida davlat boji to‘lanadi.

O’zbekiston Respublikasida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarni soliqqa tortish.

O‘zbekiston Respublikasining amaldagi soliq qonunchiligiga muvofiq O‘zbekiston Respublikasida ro‘yxatdan o‘tgan barcha korxonalar quyidagi soliq turlarini to‘laydilar:

qo’shilgan qiymat solig’i – 15%, soliq har bir soliq davri oxirida Kompaniya tomonidan to’lanadisoliq deklaratsiyasini topshirish muddatidan kechiktirmay.

aktsiz solig’i – agar kompaniya aktsiz to’lanadigan tovarlar ishlab chiqarsa, soliq Kompaniya tomonidan to’lanadi;

daromad solig’i – 15%, soliq Jamiyat tomonidan hisobot (soliq) davri natijalari bo’yicha hisobot davridan keyingi oyning yigirmanchi kunidan kechiktirmay to’lanadi (O’zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 340-moddasi). , hisobot davri chorak (O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 338-moddasi);

suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq – stavka Korxonaning faoliyat turiga bog’liq. Usoliq to’lovi amalga oshiriladiKorxona soliq davrida;

mol-mulk solig’i – O’zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 411-moddasiga muvofiq soliq solish ob’ekti bo’lgan mol-mulkka ega bo’lgan taqdirda Jamiyat tomonidan to’lanadi.Soliq stavkasi soliq solinadigan bazaning 0,2 dan 4 foizigacha bo’lgan miqdorda belgilanadi. ob’ekt bo’yicha (O’zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 415-moddasi) korxona tomonidan soliq davri uchun avans to’lovlarini hisobga olgan holda to’lanishi lozim bo’lgan soliq summasi soliq hisobotlarini taqdim etish muddatidan kechiktirmay byudjetga to’lanadi. (O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 417-moddasi).

Er solig’i – agar korxonada huquqlar bo’yicha yer uchastkalari bo’lsa, soliq to’lanadi. mulk, egalik, foydalanish yoki ijaraga berish (moliyaviy ijara) (O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 425-moddasi). Tariflar yuridik shaxsning joylashgan joyiga qarab “O‘zbekiston Respublikasining 2020-yilgi davlat byudjeti to‘g‘risida”gi qonunda belgilangan. Qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallanmagan yerlar uchun soliq to‘lash har oyning 10-kuniga qadar yillik soliq summasining o‘n ikkidan bir qismi miqdorida amalga oshiriladi. (O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksining 432-moddasi).

ijtimoiy soliq – 12%, soliq har oyda tadbirkorlik faoliyati amalga oshirilgan oyning 15-kunidan kechiktirmay Korxona tomonidan to’lanadi;

Oborot solig’i – soliq davridagi jami daromadi bir milliard so’mdan oshmaydigan O’zbekiston Respublikasi korxonalari tomonidan to’lanadigan stavkalar Soliq kodeksining 467-moddasida turiga qarab 4 foizdan 25 foizgacha miqdorda belgilanadi. jami daromaddan amalga oshirilgan faoliyat. Ushbu soliqni to’lovchilar yuqoridagi soliqlarni to’lamaydilar.

Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalarga soliq imtiyozlari va preferensiyalarini qo‘llash to‘g‘risida.

p.p.ga ko’ra. 1.2.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005-yil 11-apreldagi “To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni jalb qilishni rag‘batlantirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi PF-3594-son Farmoni, To‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar jalb qilingan holda tashkil etilgan va ishlab chiqarishga ixtisoslashgan korxonalarga. Ilovaga muvofiq ro‘yxat bo‘yicha iqtisodiyot tarmoqlarida mahsulot (xizmatlar ko‘rsatish)ning (ushbu ro‘yxat xulosaga* ilova qilingan), unda belgilangan tartibda ayrim soliqlar bo‘yicha imtiyozlarni qo‘llash xususiyatlari nazarda tutilgan. O‘zbekiston Respublikasining Soliq kodeksi to‘g‘ridan-to‘g‘ri xususiy xorijiy investitsiyalar hajmini hisobga olgan holda:

300 ming AQSH dollaridan 3 million AQSh dollarigacha — 3 yil muddatga;

3 million AQSH dollaridan 10 million AQSh dollarigacha — 5 yil muddatga;

10 million AQSh dollaridan ortiq – 7 yil muddatga.

Aniqlanishicha, mazkur korxonalarni respublikaning barcha shaharlari va qishloq aholi punktlarida joylashtirishda O‘zbekiston Respublikasi Soliq kodeksida belgilangan ayrim soliqlar bo‘yicha ushbu Farmonning 1-bandida belgilangan imtiyozlar qo‘llaniladi, bundan mustasno. Toshkent shahri va Toshkent viloyati. Ushbu hududiy cheklov turizm va chiqindilarni qayta ishlash sohasida faoliyat yurituvchi korxonalarga taalluqli emas.

San’atga muvofiq. Soliq kodeksining 2019-yil 30-dekabrdagi 471-sonli O‘RQ-59-moddasiga muvofiq, to‘g‘ridan-to‘g‘ri xususiy xorijiy investitsiyalar deganda xorijiy davlat fuqarolari bo‘lgan jismoniy shaxslar, O‘zbekiston Respublikasidan tashqarida doimiy yashovchi fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar tomonidan O‘zbekiston Respublikasi kafolatisiz amalga oshirilgan investitsiyalar tushuniladi. O‘zbekiston, shuningdek, xorijiy nodavlat yuridik shaxslar. Yuridik shaxslarga toʻgʻridan-toʻgʻri xususiy xorijiy investitsiyalar hajmiga qarab, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan belgilangan muddatga yer soligʻi, mol-mulk soligʻi va suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq toʻlashdan ozod qilish tarzidagi soliq imtiyozlari beriladi. O’zbekiston.

Soliq kodeksining 471-moddasida nazarda tutilgan soliq imtiyozlari quyidagi shartlarning barchasi bajarilgan taqdirda qo’llaniladi:

1) yuridik shaxslarni qonun hujjatlarida belgilangan hududlarga joylashtirishda;

2) xorijiy investorlar bevosita xususiy xorijiy investitsiyalarni O‘zbekiston Respublikasi kafolatisiz amalga oshirganda;

3) yuridik shaxslarning ustav kapitalidagi (ustav kapitalidagi) xorijiy ishtirokchilarning ulushi kamida 33 foizni, aktsiyadorlik jamiyatlari uchun esa kamida 15 foizni tashkil etsa;

4) xorijiy investitsiyalarni erkin valyuta yoki yangi zamonaviy texnologik asbob-uskunalar shaklida amalga oshirishda;

5) ushbu Kodeksning 471-moddasida nazarda tutilgan soliq imtiyozlarini berish natijasida olingan daromadlarning kamida 50 foizini ishlab chiqarishni yanada rivojlantirish maqsadida qayta investitsiyalash uchun ariza berilgan davrda yo‘naltirishda.

Ushbu Kodeksning 471-moddasida nazarda tutilgan soliq imtiyozlarini olgan to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi yuridik shaxsning faoliyati ular berilgan muddat o‘tganidan keyin bir yildan ilgari tugatilgan taqdirda, xorijiy investorning foydasini repatriatsiya qilish va kapitalini chet elga olib chiqish faqat berilgan soliq imtiyozlari summasi byudjetga qoplanganidan keyin amalga oshiriladi. Ushbu bobda nazarda tutilgan shartlarga rioya qilmaslik aniqlangan taqdirda, ushbu Kodeksning 471-moddasida nazarda tutilgan soliq imtiyozlarini olgan bevosita xususiy xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi yuridik shaxs belgilangan talablarga javob bermagan davr uchun; soliqlar umumiy belgilangan tartibda ushbu Kodeksning VIII bo‘limida nazarda tutilgan jarimalar qo‘llanilgan holda to‘lanadi.

Prezidentning 2008-yil 2-12-sonli PF-4059-sonli “Navoiy viloyatida erkin industrial-iqtisodiy zonani tashkil etish to‘g‘risida”, 2012-yil 13-44-son “Maxsus sanoat zonasini tashkil etish to‘g‘risida”gi PF-4436-son Farmonlariga asosan “Angren” 2013-yil 18-martdagi PF-4516-son “Jizzax” maxsus industrial zonasini tashkil etish to‘g‘risida, 2016-yil 26-oktabrdagi UP-4853-son. “Erkin iqtisodiy zonalar faoliyatini takomillashtirish va kengaytirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” 12.01.2016 yil. “Urgut”, “G‘ijduvon”, “Qo‘qon” va “Hazorasp” erkin iqtisodiy zonalarini tashkil etish to‘g‘risida, O‘zbekiston Respublikasida maxsus iqtisodiy zonalar tashkil etildi:

“Navoiy” erkin iqtisodiy zonasi;

“Angren” erkin iqtisodiy zonasi;

“Jizzax” erkin iqtisodiy zonasi;

“Urgut” erkin iqtisodiy zonasi;

“G‘ijduvon” erkin iqtisodiy zonasi;

“Qo‘qon” erkin iqtisodiy zonasi;

“Xazorasp” erkin iqtisodiy zonasi.

Xorijiy investitsiyalar hajmiga qarab, korxonalar to’lash bo’yicha turli xil amal qilish muddatlariga ega bo’lgan soliq imtiyozlarini oladilar:

yer solig’i;

mulk solig’i;

korporativ daromad solig’i;

ijtimoiy infratuzilmani obodonlashtirish va rivojlantirish uchun soliq va boshqalar.

Ushbu zonalarda ro‘yxatdan o‘tgan korxonalar uchun qo‘shimcha rag‘batlantirish sifatida xorijiy valyutada to‘lovlarni amalga oshirishning maxsus qoidalari belgilandi. Korxonalar soliq to’lovchilarning ahvolini yomonlashtiradigan soliq qonunchiligi hujjatlarini qo’llamaslik huquqiga ega. Barcha zonalarga tegishli bo’lgan umumiy imtiyozlardan tashqari, muayyan zonalar uchun maxsus imtiyozlar mavjud.

Iqtisodiy zonalar va u yerda mavjud soliq va bojxona imtiyozlari toʻgʻrisida batafsilroq maʼlumotlar korxona tomonidan muayyan Iqtisodiy zonani tanlashni hisobga olgan holda tayyorlanishi va taqdim etilishi mumkin.

O’zbekiston Respublikasidagi xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarning umumiy ko’rinishi

O’zbekiston Respublikasida xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi korxonalarni soliqqa tortish.

Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalarga soliq imtiyozlari va preferensiyalarini qo‘llash to‘g‘risida.

Muayyan iqtisodiy zonalarga investitsiyalar

* O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2005 yil 11 apreldagi PF-3594-son Farmoniga ilova.

SROLL

to’g’ridan-to’g’ri xususiy xorijiy investitsiyalar uchun imtiyozlar qo’llaniladigan iqtisodiyot tarmoqlari

1. Radioelektron sanoat mahsulotlari va kompyuter va hisoblash texnikasi uchun butlovchi qismlar ishlab chiqarish.
2. Yengil sanoat:

tayyor paxta, jun va aralash gazlamalar, shuningdek trikotaj gazlamalar ishlab chiqarish;

tayyor kiyim-kechak, trikotaj, paypoq va to’qimachilik galantereya ishlab chiqarish;

tabiiy charm ishlab chiqarish, charm-galanteriya sanoati, poyabzal sanoati.

3. Ipak sanoati:

ipak gazlamalar va ipakdan tayyor mahsulotlar ishlab chiqarish.

4. Qurilish materiallari sanoati.
5. Sanoatda parranda go‘shti va tuxum ishlab chiqarish.
6. Oziq-ovqat sanoati:

mahalliy xomashyodan sanoat usulida qayta ishlangan tayyor oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish (alkogolli, alkogolsiz ichimliklar va tamaki mahsulotlari bundan mustasno).

7. Go‘sht va sut sanoati:

go’sht va sut mahsulotlarining tayyor turlari, pishloq va chorva yog’i, shuningdek hayvonlarning ichaklarini qayta ishlash uchun mahsulotlar ishlab chiqarish.

8. Baliq lichinkalari va balog’atga etmaganlarni ishlab chiqarish, shuningdek, baliq va baliq mahsulotlarini qayta ishlash va konservalash.
9. Kimyo sanoati.
10. Neft-kimyo sanoati.
11. Tibbiyot sanoati, shuningdek veterinariya uchun dori vositalari ishlab chiqarish.
12. Qadoqlash materiallari ishlab chiqarish.
13. Muqobil energiya manbalari asosida elektr stansiyalarini qurish.
14. Ko’mir sanoati:

ko’mirni boyitish;

ko’mir briketlarini ishlab chiqarish;

slanets sanoati.

15. Sanoat maqsadlarida elektroferroqotishmalar va apparatlar ishlab chiqarish.
16. Mashinasozlik va metallga ishlov berish:

Mashinasozlik

traktor va qishloq xo’jaligi texnikasi;

qurilish, yo’l va kommunal muhandislik;

yengil va oziq-ovqat sanoati va maishiy texnika uchun mashinasozlik.

17. Mashinasozlik va asbobsozlik sanoati.
18. Shisha va chinni-fayans sanoati.
19. Mikrobiologiya sanoati.
20. O’yinchoqlar ishlab chiqarish.
21. Turizm:

mehmonxona xizmatlari;

turistik xizmatlar;

tematik bog’larni tashkil etish (attraksion parki, bir yoki bir nechta mavzular bo’yicha tashkil etilgan bog’lar ansambli, turli yoshdagi tashrif buyuruvchilarning ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan xizmatlarni ko’rsatish).